Hanes
Mae dymuniad olaf gwr yn parhau i gael ei wireddu 30 mlynedd yn ddiweddarach
Gan ei fod yn marw gyda chanser y gwddf yn 1990, gofynnodd Ron Smith o Hen Golwyn i’w wraig, Margaret, gysegru ei bywyd i helpu i wella bywydau eraill sy’n byw gyda chanser yng Ngogledd Cymru trwy sefydlu Canolfan Ganser yng Ngogledd Cymru. Cyflawnodd Margaret hyn trwy lobïo a chodi arian dygun, ac mae gwaddol hynod y cwpl yn parhau, gyda diolch i genhedlaeth newydd o wirfoddolwyr a gafodd eu hysbrydoli gan waith Margaret.
Sefydlodd Margaret Smith Apêl Canser Ron Smith ym 1991, ddeng mlynedd ar hugain yn ôl i anrhydeddu dymuniadau ei gŵr. Trwy bledio ar swyddogion y llywodraeth, gweithwyr gofal iechyd proffesiynol a chymunedau lleol, llwyddodd Margaret a’r tîm o wirfoddolwyr o’i chwmpas i gael cymeradwyaeth ar gyfer Canolfan Ganser ym Modelwyddan, a chodi dros £3miliwn i helpu i ariannu’r prosiect. Gwireddwyd gweledigaeth gŵr Margaret o gael Canolfan Ganser yng Ngogledd Cymru yn 2000.
Ddeng mlynedd ar hugain yn ddiweddarach, mae Apêl Canser Ron Smith, a ailenwyd yn Apêl Canser Gogledd Cymru, yn dal i fynd o nerth i nerth, gan godi arian ar gyfer offer ychwanegol a gwasanaethau gwell yn y ganolfan, a chwffio dros well gofal a thriniaeth i bobl sydd wedi cael diagnosis o ganser yng Ngogledd Cymru.
(Cyfieithiad i ddilyn)
The Appeal displayed a firm decision from the starting point to operate independently. Although the Charity is a “linked” charity under the Betsi Cadwaladr University Health Board, it is registered independently. The present committee continues that resolve, to manage their own finances, and to maintain control over where the money is spent. Every penny is used to provide much needed equipment, training and research for the benefit of the patients receiving care at the centre.
Daeth Diana Owen, 69, o Fae Colwyn, yn aelod o Apêl Canser Ron Smith ddeng mlynedd ar hugain yn ôl ar ôl i Margaret ei gyrru ar gyfer triniaeth ganser yng Nghanolfan Ganser Clatterbridge, ac mae hi'n parhau i fod ar Bwyllgor Apêl Canser Gogledd Cymru. Meddai:
“Roedd Margaret yn gorwynt! Roedd hi'n benderfynol o sicrhau nad oedd angen i eraill deithio awr a hanner i gael triniaeth fel y gwnaeth ei diweddar ŵr Ron a minnau. Roedd y daith yn anodd, ac rwyf mor ddiolchgar i Margaret a phawb a gefnogodd ei hymdrech i sefydlu Canolfan Ganser yng Ngogledd Cymru.
“Byddai Ron a Margaret yn falch o wybod bod rhai ohonom a gefnogodd yr Apêl o’r dechrau yn dal i gymryd rhan, ac yn dal i helpu i wella’r gofal a’r driniaeth y mae eraill sydd â diagnosis canser yn eu derbyn. Bu farw Margaret yn 2006 yn 82 oed, ond rydw i a Doris Roberts BEM, sydd yn ei 80au hwyr yn parhau i chwarae rhan weithredol yn yr Apêl. ”
Mae Nyrs Arbenigol Diabetes ac Arennol wedi ymddeol, Carol Pritchard Jones o Ddinbych, bellach yn Gadeirydd Apêl Canser Gogledd Cymru Mae hi’n credu fod ysbryd Ron a Margaret yn parhau.
“Mae pawb sy’n cymryd rhan yn Apêl Canser Gogledd Cymru yn rhannu’r un gwerthoedd a gweledigaeth â Ron a Margaret, ddeng mlynedd ar hugain ar ôl sefydlu’r elusen. Mae dycnwch, a fflach yn gyrru aelodau’r pwyllgor newydd, ac mae gwir awydd i helpu i wneud gwahaniaeth go iawn gan bawb sy'n dewis gwirfoddoli, codi arian a chymryd rhan weithredol yn yr Apêl.
“Gweithiodd Margaret yn galed iawn i gael lleoedd Marathon Llundain ‘bond aur’ ar gyfer yr Apêl, a ac maen nhw’n parhau i fod yn brin fel aur! Dechreuais gymryd rhan yn yr Apêl ar ôl rhedeg Marathon Llundain ar gyfer yr elusen, ac rwy'n falch o ddweud y bydd pobl yn gallu cofrestru ar gyfer ein llefydd yn 2022 o fis Ionawr ymlaen.
“Mae'n anhygoel gweld effaith y rhoddion rydyn ni'n eu derbyn, a faint mae teuluoedd yn elwa o fod yn rhan o'r Apêl. Rwy'n credu y byddai Margaret a Ron yn rhyfeddu o weld beth mae eu sgwrs a'i haddewid yn parhau i'w gyflawni, flynyddoedd yn ddiweddarach. "